فوم بتن و ویژگی های آن

فوم بتن، که بتن سبک سلولی نیز نامیده می شود، از ترکیب ملات سبک وزن حاصل از آب، سیمان ، ماسه ریز یا خاکستر بادی و فوم پایدار از پیش ساخته شده تولید می شود. این فوم با کمک فوم مولد و با استفاده از عامل کف ساز تولید می شود. محتوای هوا معمولاً بین 40 تا 80 درصد حجم کل فوم بتن را تشکیل می دهد. اندازه حباب ها از حدود 0.1 تا 1.5 میلی متر در قطر متفاوت است. جایی که حباب ها از طریق واکنش پودر آلومینیوم با هیدرو اکسید کلسیم و سایر مواد قلیایی آزاد شده توسط هیدراتاسیون سیمان و بتن حباب شده با هوا، که حجم بسیار کمتری دارد، فوم بتن از، گاز یا بتن هوادهی جدا می شود. هوای حباب شده در بتن برای دوام و پایداری بیشتر فوم بتن مورد استفاده قرار می گیرد. این مخلوط همچنین ممکن است شامل مصالح یا مواد شیمیایی باشد که برای تغییر خواص فیزیکی آن اضافه شده است. این یک ماده سبک وزن با چگالی کم و استحکام محدود در اکثر کاربردها است. این ماده معمولاً یک ماده خود تراز و متراکم است که نسبت به مخلوط های بتن استاندارد در برابر ترک خوردگی و انقباض مقاوم تر است. آشنایی با فوم بتن و ویژگی های آن و استفاده از آن در ساخت سازه ها و ساخنمان ها موضوع مقاله امروز ما می باشد.

کاربردهای فوم بتن

فوم بتن یک ماده سیمانی است که از ترکیب خمیر سیمان که دوغاب یا ملات نیز نامیده می شود با مواد فوم ساخته شده تولید می شود. این باعث می شود ماده ای متخلخل و سبک وزن درست شود. حجم دوغاب به کف در مخلوط، چگالی محصول نهایی و نحوه استفاده از آن را تعیین می کند.فوم بتن در موارد بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد از جمله کاربردهای فوم بتن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  فوم بتن سبک، به شکل آجر یا بلوک برای عایق کاری حرارتی روی سقف های مسطح یا برای دیوارهای سازه ها و ساختمان ها یا به عنوان دیوارهای غیر باربر در ساختمان های با اسکلت فلزی یا برای دیوارهای باربر استفاده می شود.
• درجه حرارت و گرمای فوم بتن به مراتب برتر از آجر کاری یا بتن متراکم است.
• پر کردن فله، با استفاده از مواد نسبتاً کم استحکام، برای لوله های فاضلاب اضافی، چاه ها و زیرزمین های بلااستفاده، مخازن ذخیره سازی، تونل ها و متروها و غیره توسط فوم بتن انجام می شود.
• با استفاده از فوم بتن  می توان دیواره های پل های قوسی را پر کرد و همچنین می توان در پر کردن دیوارهای حائل و تکیه گاه پل ها از فوم بتن استفاده کرد.
• از فوم بتن برای تثبیت خاک استفاده می شود.
• از دیگر موارد کاربرد فوم بتن می توان به استفاده در تونل اشاره کرد.

مزایای استفاده از فوم بتن

فوم بتن سبک وزن است، بنابراین در کاربردهایی که به فرم های بتن بزرگ نیاز است، ایده آل است زیرا جابجایی آن از یک مکان به مکان دیگر آسان تر است. برش آن نسبت به بتن استاندارد آسان تر است و در شرایطی که سوراخ هایی برای سیم کشی و لوله باید در بتن ایجاد شود ایده آل است. بتن فوم فاقد مواد سمی است که ممکن است برای محیط زیست مضر باشد و همچنین آن را به یک مصالح ساختمانی سازگار با محیط زیست تبدیل می کند. از آنجایی که فوم بتن ممکن است تا 80 درصد از هوا تشکیل شده باشد، دارای خواص عایق عالی، جذب صدا و مقاوم در برابر آتش است.

فوم بتن ساخته شده با سیمان و فوم معمولاً در سقف ها و کف ها به عنوان یک ماده عایق استفاده می شود. چگالی کم، آن را برای کاربردهای سازه ای نامناسب می کند، اما ممکن است برای پرکردن بلوک های توخالی و فضای خالی بین آجرها و برای پرکردن جاله های بلااستفاده و حفره های زیرزمینی مانند لوله های قدیمی استفاده می شود. فوم بتن ساخته شده با ماسه، سیمان و فوم متراکم تر است، و آن را برای کاربردهایی که نیاز به مصالح ساختاری سالم دارند، مانند ساخت بلوک های پیش ساخته، برای عایق کاری و عایق صدا در ساختمان های مسکونی و تجاری، فونداسیون ها و برای کارهای دال بتنی ایده آل است. فوم بتن همچنین ممکن است برای پر کردن قوس ها در پل ها و راهروها، جایگزینی و تثبیت خاک و برای پی های جاده استفاده شود.

ویژگی های فوم بتن

ویژگی های این محصول باعث شده تا استفاده از فوم بتن افزایش یابد. ازجمله ویژگی های فوم بتن عبارتند از:

• مصرف کم سیمان

مصرف سیمان در فوم بتن باید کم باشد. نه فقط به خاطر هزینه‌ای خرید سیمان بیشتر دارد؛ مصرف سیمان زیاد کیفیت فوم بتن را خراب کرده و نگهداری و ماندگاری فوم بتن سخت می‌شود و در مواردی که فوم بتن غیراستاندارد باشد باید کاملاً جمع‌آوری شود.

• مقاومت استاندارد

باید با کمترین مصرف سیمان مقاومت استاندارد را در کفسازی ساختمان دارا باشد تا بعد از گذشت چند سال زیر سنگ‌ها لق نشود. برای واحد‌های مسکونی مقاومت فشاری ۱۲ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و برای پارکینگ ۲۵ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.

• سبک بودن

باید کمترین وزن را دارا باشد. این موضوع باعث می‌شود در آینده دیوارهای ساختمان ترک برندارد و  ساختمان نسبت به زلزله مقاوم‌تر شود چون وزن بیشتر باعث ناپایداری و تخریب بیشتر ساختمان در زمان زلزله می‌شود.

• اجرای شیب‌بندی

باید بتواند شیب‌بندی‌های پشت‌بام و آشپزخانه و غیره را درست انجام دهد. چون اگر شیب‌ها به درستی ایجاد نشوند دوباره باید با هزینه‌ای بیشتر که به بنّا می‌دهید و با صرف زمان زیاد (که باعث هزینه‌های بیشتر مثل مصرف برق و آب و غیره روزمره ساختمان می‌شود) این کار را انجام دهید ولی کسی موفق است که صفر تا صد کار را با فوم بتن انجام دهد.

• چسبندگی مستقیم قیرگونی

باید چسبندگی قیرگونی داشته باشد که اگر این حالت را نداشته باشد باعث می‌شود دوباره هزینه بنّا برای رویه‌کشی و هزینه ملات برای رویه فوم بتن انجام شود. چون سطح مخلوط فوم بتن استاندارد کاملاً صاف است باعث می‌شود قیر نصف اجرای کف سازی سنتی مصرف شود و هزینه ساختمان ساز کمتر می‌شود.

• استحکام سطح کار

باید فوم بتن اجرایی پفکی نباشد و از استحکام بالایی برخوردار باشد؛ چون اگر پفکی باشد، باعث می‌شود ملات بیشتری ریخته شود (قبل از اجرای سنگ) یعنی کفسازی مجدد می‌شود و هزینه را تکرار می‌کند. اگر خیلی پفکی باشد که باید جمع‌آوری شود.

• کروم بندی

باید کروم‌بندی به تعداد زیاد انجام شود؛ مثلاً در ۱۰۰ متر ۳۰ کروم نقطه‌ای. زیرا تعداد زیاد کروم باعث می‌شود برای سنگ‌کاری سطح صافی داشته باشید و در نتیجه ملات مورد استفاده زیر سنگ و سرامیک یکنواخت به اندازه ۳ سانتی‌متر شود اما اگر کروم‌بندی انجام نشده باشد و یا تعداد کروم‌ها ناکافی باشد، ضخامت ملات یکنواخت نخواهد و باعث هزینه بیشتر و کمتر شدن کیفیت چسبندگی سنگ و سرامیک می‌شود.

• عدم افت سطحی

باید از کرومی که بسته می‌شود هیچ افتی نداشته باشد. به تجربه دیده شده فوم‌بتنی که به روش غیراستاندارد اجرا شده باشد، 3 تا 4 سانتی‌متر نشست می‌کند و این افت فوم بتن باعث می‌شود ملات زیر سنگ به جای 4 سانتی متر به 8 سانتی‌متر افزایش یابد که این مسئله هزینه را زیاد می‌کند.

• امکان اجرای در ضخامت‌های زیاد

باید امکان اجرا  در قطرها و کروم‌های بالای ۱۰ سانتی‌متر هم داشته باشد و کیفیتش را از دست ندهد. چون در بعضی از ساختمان‌‌ها کروم بالاتر از ۱۰ سانتی‌متر قرار می‌گیرد از جمله ساختمان‌هایی که پل‌های ساختمان از کف واحد بالاتر زده و یا لوله‌های آتش‌نشانی و اتفاء حریق از کف واحدها رد شده است و یا بعضی از سقف‌ها که ناترازی زیادی دارند.

• زمان خشک شدن

باید فوم بتن اجرایی زمان کمی برای خشک شدن نیاز داشته باشد.مثلاً در گرما یک روز و در سرما۲ تا ۳ روز. علاوه بر این که زمان برای ساختمان‌سازها مهم است و برخی پیمانکاران حتماً باید  بعد از خشک شدن فوم‌بتن شروع به کار کنند، طول مدت خشک شدن زیاد در فوم بتن باعث خراب شدن مخلوط فوم بتن می‌شود.

• قابلیت جذب آب

باید قابلیت جذب آب متعادلی داشته باشد (حدود ۲۲ درصد). به این ترتیب چسبندگی ملات زیر سنگ به کف و به خود سنگ مطلوب خواهد بود. در صورتی که جذب آب کم باشد ملات به خوبی خشک نشده و چسبندگی مناسبی نخواهد داشت و اگر جذب آب بیش از حد لازم باشد آب ملات سریع کشیده شده و باعث می‌شود سنگ به ملات نچسبد.

• سرعت

دستگاه فوم‌بتن باید علاوه بر تأمین کیفیت مناسب از سرعت بالایی نیز برخوردار باشد تا فرایند کار بیش از حد طولانی نشده و تأسیسات سریع‌تر پوشیده شده و پیمانکاران بعدی بتوانند کار خود را آغاز کنند.

• عدم پاشش دوغاب

دستگاه فوم بتن نباید به دیوار پاشش داشته باشد.

چون علاوه بر این که مواد به هدر رفته و جلوه‌ی داخلی ساختمان را زشت می‌نماید، باعث می‌شود کار گچ‌کار بیشتر شود. حتی اگر گچ‌کار دیوارها تمیز کند، باز هم دست‌انداز زیر سفیدکاری باقی می‌ماند و بر کیفیت آن تأثیر نامطلوب می‌گذارد.

• عدم ریزش آب از سقف طبقات

ملات فوم بتن باید به گونه‌ای باشد که حتی پس از انجام مرحله‌ی سفیدکاری سقف‌ها و دیوارها، بدون ریزش آب از سقف انجام شود و هیچ نوع خرابی به وجود نیاورد.

• استحکام لازم برای کفسازی پارکینگ

قابلیت اجرای شیب‌بندی پارکینگ را با مقاومت بالاتر از سطح کف واحدها داشته باشد. چون شیب‌بندی پارکینگ در روش سنتی مصالح زیادی نیاز دارد و بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر است.

• مقاومت فشاری استاندارد

باید آزمایشات مقاومت فشاری را با موفقیت پشت سر گذاشته باشد. قبولی در آزمایشات کنترل کیفیت یعنی برای واحد‌های مسکونی مقاومت فشاری ۱۲ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و برای پارکینگ ۲۵ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع را دارا باشد.

سخن پایانی

مقاومت و دوام فوم بتن از ویژگی های فوم بتن است که بسته به اجزای مخلوط شده در آن متفاوت است. به عنوان مثال فوم بتن ساخته شده با ماسه از فوم بتن ساخته شده با بتن و فوم استحکام بیشتری دارد و چگالی بیشتری دارد. برخی از مخلوط های فوم بتن شامل سیمان پرتلند است که به خودی خود با سیمان و فوم مخلوط می شود یا با خاکستر بادی پودر شده مخلوط می شود. ممکن است شامل سنگ آهک نیز باشد. هر یک از این مخلوط‌ها یک محصول سیمانی را برای کاربردهای مختلف ایده‌آل می‌سازد، اما معمولاً تمام محصولات فوم بتن در هنگام فشرده شدن مقاوم‌تر می‌شوند و پس از سخت شدن در برابر مایع شدن یا نشست آسیب‌پذیر نیستند. فوم بتن توسط دستگاه فوم بتن تولید و ساخته می شود. شرکت عمران داتام فروشنده دستگاه فوم بتن، بلوک سبک گازی، کلایمر و اجاره کلایمر و انواع مواد اولیه محصولات خود را با بهترین کیفیت و بالاترین مقاومت و استحکام عرضه می کند.