استانداردهای کلایمر و اهمیت رعایت آن‌ها در پروژه‌های ساختمانی

کلایمر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تجهیزات دسترسی به ارتفاع در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، نقشی کلیدی در ایمنی و سرعت کار دارد. از آنجا که این دستگاه‌ها مستقیماً با جان نیروی انسانی در ارتباط هستند، رعایت استانداردهای کلایمر اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. در این مقاله قصد داریم شما را با مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی کلایمر آشنا کنیم، دسته‌بندی آن‌ها را بررسی کنیم و نکات مهمی را برای خرید و استفاده ایمن از این تجهیزات توضیح دهیم. بسیاری از کافرمایان جهت استفاده از کلایمر می توانند این دستگاه را خریداری کرده و یا از گزینه اجاره کلایمر برای دسترسی به ارتفاعات در ساخت و سازها استفاده نمایند.

اهمیت استانداردهای کلایمر

رعایت استانداردهای بین‌المللی در طراحی، ساخت و بهره‌برداری از کلایمرها تضمین‌کننده امنیت کاربران است. در کشورهای اروپایی و آسیایی، تولیدکنندگان کلایمر ملزم هستند محصولات خود را مطابق با این استانداردها تولید کنند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استاندارد EN 1808: اصلی‌ترین استاندارد کلایمر که جزئیات مربوط به طراحی، ساخت و ایمنی این تجهیزات را مشخص می‌کند.

• استاندارد CE اروپا: تأییدیه‌ای که نشان می‌دهد کلایمر مطابق با الزامات ایمنی و کیفیت اتحادیه اروپا تولید شده است.

تشریح استاندارد کلایمر

کلایمرها دارای استانداردهای بین المللی می باشند که از آن جمله می توان به استاندارد  EN 1808 و استاندارد CE اروپا اشاره کرد. سیستم کلایمر وسیله ای برای دسترسی به ارتفاع می باشد و برای نفربری طراحی شده است و رعایت استانداردها به دلیل ارتباط این وسیله با ایمنی کاربران از اهمیت بسیار بالائی برخوردار است و الزامات بسیار متعدد و سختگیرانه در طراحی و ساخت و تولید دستگاه کلایمر اعمال می گردد. در کشورهای اروپایی و آسیایی، شرکت های تولید کننده کلایمر یا بالابر نما ملزم به دریافت این استانداردها بوده و بایستی تمامی موارد ایمنی تشریح شده در این استاندارد و حداقل های تعریف شده در آنها را رعایت کنند.

براساس استانداردهای تعریف شده، کلایمرها به دو دسته تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

• کلایمر پرتابل برقی 
• کلایمر پرتابل دستی 

تقسیم بندی می گردند و کلیه موارد ایمنی و نحوه طراحی و ساخت این دستگاه ها نیز تشریح شده است. سیستم کلایمر بایستی دارای حداقل معیارهای تعریف شده باشد و شرکت های تولید کننده ملزم هستند تا محصولات تولیدی خود را منطبق با این استانداردها و دستورالعمل ها تولید کنند. مهمترین سیستم های کلایمر که در استاندارد EN 1808 تقسیم بندی شده اند می توان به سیستم های زیر اشاره کرد:

• کلایمر های پرتابل برقی ” Electrical Suspended Scaffoldings “
• کلایمرهای پرتابل مکانیکی یا دستی ” Manual Suspended Scaffoldings “
• کلایمرهای مونوریل
• کلایمرهای ماشین روف

در این مقاله به موارد مهم و استاندارد کلایمر های برقی و دستی اشاره می گردد .

استاندارد کلایمر پرتابل برقی  

کلایمر پرتابل برقی  یا ” Electrical Suspended Scaffoldings ” وسیله موقت برای دسترسی به ارتفاع می باشد. اصطلاح موقت به این معنا است که این سیستم به صورت ثابت در پروژه ساختمانی و صنعتی نصب نمی گردد و به صورت پرتابل بوده و در صورت نیاز به راحتی قابلیت باز و بسته شدن و حمل و نقل و انبار کردن را دارد. کلیه بخش های طراحی و ساخت  این دستگاه در استاندارد EN 1808 تدوین شده است. لازم به توضیح است که سیستم های کلایمر، به دلیل کاربری خاص نفربری که برای آنها تعریف شده است، بایستی حداقل سیستم های ایمنی و طراحی که در استاندارد EN 1808 تدوین شده است را رعایت کنند. مهمترین بخش این دستگاه ها به شرح زیر می باشد:

1. وینچ های کشنده ” Hoist”: وینچ های کشنده مهمترین بخش از ست کلایمر ها می باشد و تامین کننده نیروی لازم را برای بالابری برعهده دارد.
2. کابین یا پلت فرمز قرار گیری کاربران ” Suspended Platform ”: کابین محل قرار گیری کاربران دستگاه می باشد. کاربران برای دسترسی به ارتفاع در داخل این کابین قرار گرفته و با استفاده از جعبه کنترلی که در داخل این کابین نصب شده است، دستگاه را کنترل می کنند.
3. سازه های مهارکننده” Suspending Mechanism “ : سازه های مهار کننده، سازه های فلزی برای تحمل وزن کابین و بار داخل آن می باشد. طراحی و ساخت این سازه ها به دلیل نقش آنها در ایمنی دستگاه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و در استاندارد EN 1808  به مدل های مختلف آنها پرداخته شده است.
4. سیستم های ایمنی کلایمرهای پرتابل برقی: سیستم های کلایمر دارای سیستم های ایمنی متعددی می باشد که تضمین کننده ایمنی دستگاه در شرایط اضطراری می باشد. استفاده از سیستم های ایمنی متعدد جز الزامات استاندارد EN 1808 بوده و استفاده از ان سیستم ها، ایمنی کاربران داخل دستگاه را در شرایط بحرانی مانند بریدگی سیم بکسل اصلی، سقوط دستگاه و… می تواند تضمین نماید.
5. تابلو برق. کنترلر دستگاه بوده و دارای سیستم های مختلف الکتریکی و ایمنی می باشد و کلیه موارد لازم برای این کنترلر در استاندارد EN 1808 تعریف شده است.
6. سیم بکسل های اصلی و ایمنی

کلایمر پرتابل مکانیکی یا دستی

نیروی ورودی لازم برای بالاروندگی این دستگاه ها با استفاده از نیروی دست و با پدال زدن توسط کاربر انجام می پذیرد. در این دستگاه ها، از وینچ های خاصی استفاده می گردد که اصطلاحا وینچ های دستی نامیده می شود و در داخل آنها از سیستم های متعدد ضد سقوط و توقف اضطراری استفاده شده است. سیستم کلایمر دستی، بدون نیاز به جریان برق کار می کند و از نظر وزن کلی از سیستم های پرتابل برقی وزن کمتری دارد و در طراحی این دستگاه سعی شده است تا تمامی سیستم های ایمنی در داخل وینچ دستگاه تجمیع شده و وزن کلی آن کاهش پیدا کند. سیستم کلایمر دستی  نیز تحت تابع استاندارد EN 1808 بوده و الزام دارد تا سیستم های متعدد ایمنی بر روی آن نصب گردد. کلایمر پرتابل دستی نیز دارای بخش های متعدد از جمله وینچ های کشنده، کابین کاربران، سازه های نگه دارنده می باشد.

کلایمر پرتابل دستی برای کار با نیروی ورودی دست کاربر طراحی شده است و در نتیجه قطعات داخلی وینچ های کشنده نسبت به وینج کلایمر برقی ظریف تر بوده و در حد امکان سعی گردیده است تا وزن کلی دستگاه کاهش پیدا کند. لازم به تذکر است که در این نوع کلایمر همه سیستم های ایمنی در داخل خود وینچ های کشنده متمرکز شده است تا وزن کلی دستگاه کاهش و کاربری آن آسان گردد در حالی که در کلایمر برقی ترمز اضطراری دستگاه به دلیل گشتاور زیاد وارد شده به ورودی از طریق موتور گیربکس الکتریکی جدا در نظر گرفته شده است.

برای خرید انواع کلایمر های دستی و برقی میتوانید با ما در ارتباط باشید. جهت مشاهده مشخصات فنی کلایمر ها کلیک کنید.

تفاوت بین کلایمر برقی و دستی

• نیروی محرک: کلایمر برقی با موتور گیربکس 1.5 کیلووات کار می‌کند، در حالی که کلایمر دستی تنها با نیروی دست فعال می‌شود. وینچ های کشنده کلایمر برقی دارای حجم و وزن بیشتری بوده و نیروی ورودی آنها حداقل از یک موتور گیربکس 1.5 کیلوات با نسبت تبدیل 1/15 الی 1/20 تامین می گردد. لذا به دلیل گشتاور ورودی زیاد در وینچ های برقی، ساختار داخلی انها نیز نسبت به گشتاور ورودی بالا طراحی شده است. در حالی که نیروی ورودی وینچ های دستی، نیروی دست کاربر می باشد که گشتاور بسیار کمتری نسبت به موتور گیربکس وارد می کند و از نظر ابعاد و اندازه کوچکتر بوده و ثطعات داخلی ظزیف تری دارند.

• سیستم برق: کلایمر برقی مجهز به تابلو برق است، اما کلایمر دستی فاقد آن می‌باشد. تابلو برق کلایمرهای پرتابل برقی دارای سیستم های متعددی می باشد و در کلایمر دستی تابلو برق وجود ندارد.

• سیم بکسل‌ها: در کلایمر برقی به دلیل نیروی بالاتر، سیم بکسل‌ها مقاوم‌تر و متفاوت‌تر طراحی می‌شوند. سیم بکسل های کلایمرهای پرتابل برقی به دلیل قدرت زیاد وینچ های کشنده دارای بافت و ساختار متفاوت از کلایمر های پرتابل دستی می باشند.

• سازه و کابین: کلایمر برقی دارای ساختار حرفه‌ای‌تر است؛ در حالی که در مدل دستی سبک‌تر و ساده‌تر ساخته می‌شود. سازه های نگه دارنده پشت بام  و سبد و کابین کلایمرهای پرتابل برقی دارای ساختار متفاوت و حرفه ای تری نسبت به حالت کلایمر پرتابل دستی می باشند. در کلایمر پرتابل دستی سعی می گردد تا وزن کلی دستگاه کاهش پیدا کند تا نیروی وارد از طرف دست کاربر که محدودتر از نیروی کلایمر برقی می باشد به حالت بهینه استفاده گردد لذا کابین کلایمر پرتابل دستی ساده تر و دارای وزن کمتر و کارایی پایین تر از سبد و سازه های مهار کننده کلایمر پرتابل برقی می باشد.

نکات مهم در خرید کلایمر مطابق با استانداردهای کلایمر

هنگام خرید یا اجاره کلایمر، توجه به نکات زیر ضروری است:

• تأییدیه استاندارد EN 1808: اولین و مهم‌ترین نکته، داشتن این استاندارد است. با توجه به اینکه عملکرد سیستم کلایمر به طور مستقیم با جان انسان ها درگیر است و عملکرد صحیح آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد لذا توصیه می گردد در موقع خرید توجه فرمایید که محصول عرضه شده حداقل استانداردهای بین المللی از جمله استاندارد اجباری EN 1808 که مختص دستگاه کلایمر می باشد دریافت کرده باشد.
• عدم تغییر کاربری کلایمر دستی به برقی: طبق استانداردها، اضافه کردن موتور گیربکس به کلایمر دستی خطرناک و غیرمجاز است. ساختار کلایمرهای پرتابل دستی و برقی کاملاً متفاوت می باشند. در کلایمر پرتابل برقی، تمام قسمت های دستگاه برای عملکرد با جریان برق طراحی شده است و کلایمر های پرتابل دستی برای کار با نیروی دست طراحی شده اند و در استاندارد EN1808 به این مهم تاکید شده است که هرگز با دستکاری و اضافه کردن به فرض موتور گیربکس وینچ دستی را به برقی تبدیل نکنید زیرا عواقب جبران ناپذیری می تواند در پی داشته باشد. شرکت های معتبر بین المللی تولید کننده کلایمرهای دستی در موارد متعدد دستورالعمل هایی صادر کرده و اکیدا تاکید کرده اند که ساختار این دستگاه ها دستکاری نگردد.
• خرید از تولیدکنندگان معتبر: تنها شرکت‌های دارای مجوز و گواهی‌نامه معتبر می‌توانند کلایمر ایمن و استاندارد عرضه کنند.
• بررسی سیستم‌های ایمنی: پیش از خرید یا اجاره، از وجود ترمز اضطراری، سیستم ضد سقوط و کابل‌های ایمن اطمینان حاصل کنید. متاسفانه در مواردی مشاهده شده است، کلایمرهای دستی با اضافه کردن یک موتور گیربکس و تابلو برق دست ساز به کلایمر برقی تبدیل می گردد و به دلیل اینکه قیمت آنها پایین تر از کلایمرهای فابریک برقی می باشد، در مواردی مورد استقبال مصرف کنندگان قرار می گیرد. لذا اکیداً به این مورد مهم تاکید می گردد کلایمرهای دستی برای کار با نیروی دست کاربر طراحی شده است و با اضافه کردن موتور گیربکس به آن که گشتاور بسیار زیادی نسبت به نیروی دست اعمال می نماید در عمل کلیه سیستم های ایمنی وینچ دستی را مختل و در مواقع اضطراری مانند بریدگی سیم بکسل اصلی نمی تواند پایداری لازم را داشته و عواقب جبران ناپذیری می تواند در پی داشته باشد.

سخن پایانی

رعایت استانداردهای کلایمر تضمین‌کننده امنیت پرسنل و کیفیت پروژه‌های ساختمانی است. چه در زمان خرید و چه اجاره کلایمر، توجه به این استانداردها اهمیت بالایی دارد. در کنار داشتن گواهی‌های معتبر، رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده نیز ضروری است. شرکت‌های معتبر داخلی و خارجی، از جمله توسعه عمران داتام، با ارائه کلایمرهای دستی و برقی استاندارد، امکان استفاده ایمن و مطمئن از این تجهیزات را برای پیمانکاران و کارفرمایان فراهم می‌سازند.